Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο πλευρό των Ευρωπαίων πολιτών

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο πλευρό των Ευρωπαίων πολιτών: παρέμβαση της Επιτροπής Αναφορών για κακή διαχείριση των αποβλήτων στα κράτη μέλη

Υπερψηφίστηκε στην Ολομέλεια του Ευρ. Κοινοβουλίου στις Βρυξέλλες η Έκθεση της Επιτροπής Αναφορών σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας για τη διαχείριση των αποβλήτων στα κράτη μέλη της ΕΕ, που συνετάχθη σε συνέχεια κατάθεσης μεγάλου αριθμού αναφορών Ευρωπαίων πολιτών σχετικά με τις ακατάλληλες εγκαταστάσεις διαχείρισης αποβλήτων και τη μη ορθή εφαρμογή της κοινοτικής νομοθεσίας από τα κράτη μέλη.

Η Έκθεση επισημαίνει τρία βασικά προβλήματα: έλλειψη αξιόπιστης εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων και δημόσιας διαβούλευσης για τη διαδικασία αδειοδότησης χώρων υγειονομικής ταφής, εσφαλμένη λειτουργία των εγκαταστάσεων διαχείρισης αποβλήτων και ελλείψεις στα συστήματα διαχείρισης αποβλήτων, και καλεί τα κράτη μέλη να επιταχύνουν τη μεταφορά της οδηγίας για τη διαχείριση των αποβλήτων στο εθνικό δίκαιο και τις εθνικές δημόσιες αρχές να επενδύσουν στην ανάπτυξη στρατηγικών διαχείρισης αποβλήτων, καθώς και στη δημιουργία κατάλληλων υποδομών.

Παρά το γεγονός ότι τα κράτη μέλη έχουν την κύρια ευθύνη για τη διαχείριση των αποβλήτων, η Έκθεση καλεί την Ευρ. Επιτροπή να διαδραματίσει ουσιαστικότερο ρόλο στην καθοδήγηση και τον ελέγχο της εφαρμογής της κοινοτικής νομοθεσίας. Ζητείται ακόμη ενίσχυση

του υφιστάμενου Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ), επιβολή κυρώσεων, σύμφωνα με την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», για την παράνομη διάθεση αποβλήτων, ιδίως όσον αφορά τα τοξικά και επικίνδυνα απόβλητα, καθώς και εφαρμογή μέτρων για την καταπολέμηση τυχόν διείσδυσης του οργανωμένου εγκλήματος στη διαχείριση των αποβλήτων και κατά οιωνδήποτε διασυνδέσεων μεταξύ οργανωμένου εγκλήματος και νόμιμης βιομηχανίας ή δημόσιων αρχών.

Σχολιάζοντας τις ψηφοφορίες ο Ευρωβουλευτής της ΝΔ, Καθηγητής Ιωάννης Α. Τσουκαλάς, μέλος της Επιτροπής Αναφορών του ΕΚ, δήλωσε: «Τα κράτη μέλη της ΕΕ αντιμετωπίζουν σημαντικά προβλήματα όσον αφορά τη διαχείριση των απορριμάτων και την εφαρμογή του κοινοτικού δικαίου στον τομέα αυτό, όπως υποδηλώνει και ο εξαιρετικά μεγάλος αριθμός αναφορών Ευρωπαίων πολιτών προς το ΕΚ. Από το 2004 ως το 2010 η Επιτροπή Αναφορών εξέτασε περισσότερες από 110 αναφορές ευρωπαίων πολιτών προς την ΕΕ για προβλήματα που σχετίζονται με τη διαχείριση των αποβλήτων. Η Ελλάδα, δυστυχώς, βρίσκεται και πάλι ανάμεσα στις πρώτες θέσεις με περισσότερες από 10 αναφορές. 

Η σχετική Ευρωπαϊκή οδηγία που εκδόθηκε για την αντιμετώπιση του προβλήματος έχει δυστυχώς συναντήσει την πλήρη αδιαφορία των κρατών μελών καθώς μόλις 6 χώρες, μεταξύ των οποίων δεν βρίσκεται η Ελλάδα, την έχουν ενσωματώσει στο εθνικό τους δίκαιο παρά την πάροδο της προθεσμίας για την ενσωμάτωση (Δεκέμβριος 2010).

Η Ελλάδα παρουσιάζει σοβαρές ελλείψεις σε εγκαταστάσεις και εξοπλισμό, ενώ εξακολουθεί να υπάρχει μεγάλος αριθμός χώρων ανεξέλεγκτης διάθεσης αποθεμάτων (Χ.Α.Δ.Α.), με αποτέλεσμα η χώρα μας να είναι ουραγός μεταξύ των κρατών-μελών της Ε.Ε στον τομέα της εναρμόνισης της κοινοτικής νομοθεσίας στο εθνικό δίκαιο. Ενώ η Ελλάδα έχει καταδικαστεί στο παρελθόν και πληρώσει σημαντικά πρόστιμα για παράνομες χωματερές, και κινδυνεύει να πληρώσει και άλλα από εκκρεμείς υποθέσεις, δεν έχει αναπτυχθεί ακόμα ένας επαρκής μηχανισμός διαχείρισης, επεξεργασίας και ανακύκλωσης των αποβλήτων. Οι ελληνικές αρχές οφείλουν να ενισχύσουν τη συνεργασία με την Ευρ. Επιτροπή για να βελτιωθεί το πλαίσιο διαχείρισης αποβλήτων στη χώρα μας και να αναπτυχθούν οι κατάλληλες υποδομές. Κι αυτό δεν έχει να κάνει με την Ευρωπαϊκή νομοθεσία και την απειλή προστίμων. Έχει πρωτίστως να κάνει με την ποιότητα ζωής και την προστασία της υγείας των πολιτών και του περιβάλλοντος στην Ελλάδα».