«Προκλήσεις ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο, ο ρόλος της ΕΕ και η θέση της Ελλάδας»

Δημόσια συζήτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με πρωτοβουλία του ευρωβουλευτή ΝΔ,           κ. Γ. Κουμουτσάκου 

Δημόσια συζήτηση με θέμα τις προκλήσεις ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο και το ρόλο της Ευρώπης στην αντιμετώπισή τους διοργάνωσε τη Δευτέρα 3 Δεκεμβρίου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις Βρυξέλλες ο ευρωβουλευτής της ΝΔ, κ. Γιώργος Κουμουτσάκος, σε συνεργασία με την ελληνική έκδοση της επιθεώρησης «Foreign Affairs» και το ευρωπαϊκό forum European Security Round Table.

Ο κ. Κουμουτσάκος, υπογράμμισε την επιτακτική ανάγκη διαχείρισης της ελληνικής κρίσης, καθώς η Ελλάδα έχει αναμφισβήτητη γεωπολιτική και γεωστρατηγική σημασία για την Ε.Ε., αφού βρίσκεται από κάθε άποψη σε κομβική θέση στην Ανατολική Μεσόγειο.  «Θα άντεχε η «Δύση» μια ελληνική αποτυχία, μια ιδεολογική ήττα του οικονομικού και κοινωνικού μοντέλου επάνω στο οποίο η ίδια είναι θεμελιωμένη; Θα άντεχε η Ατλαντική Συμμαχία τη ραγδαία αποδυνάμωση ενός συμμάχου, της Ελλάδας, με κομβική, γεωπολιτική, γεωστρατηγική και αναδυόμενη ενεργειακή σημασία στο σταυροδρόμι Ανατολικής Μεσογείου, Βαλκανίων και Μαύρης Θάλασσας», αναρωτήθηκε χαρακτηριστικά.  

«Βεβαίως, η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια της επιλογής να μείνει πεισματικά προσκολλημένη στο χθες, χωρίς βαθιές τομές, αλλαγές και μεταρρυθμίσεις. Η συνεπής

εφαρμογή αυτής της πολιτικής είναι η καλύτερη απάντηση σε εκείνους που κατά καιρούς έχουν μιλήσει για δήθεν διαχειρίσιμη έξοδο από το ευρώ. Μια "νέα Ελλάδα" θα μπορούσε σίγουρα να αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο για την ευρωπαϊκή πολιτική εξωτερικών και ασφάλειας σε περιοχές κρίσιμης σημασίας για την ευρωπαϊκή ασφάλεια», υπογράμμισε ο Έλληνας ευρωβουλευτής.

Επίσης, αναφερόμενος στην Τουρκία σχολίασε ότι υπό την επήρεια μιας "μέθης ισχύος", αναζητά πιεστικά ρόλο περιφερειακής δύναμης, ως πιθανού αντισταθμίσματος στην αβέβαιη ενταξιακή της πορεία προς την ΕΕ. 

Στην παρέμβασή του, ο Διευθυντής του ευρωπαϊκού γραφείου του German Marshall Fund, κ. Ian Lesser, τόνισε ότι κατά πάσα πιθανότητα βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ακόμα μια δεκαετία αβεβαιότητας στην περιοχή της Αν. Μεσογείου εξαιτίας της κατάστασης στη Συρία με ό,τι επακόλουθα θα μπορούσε να έχει στις χώρες της άμεσης γειτονιάς, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας. Αναφερόμενος στην οικονομική κρίση που βιώνει η Ελλάδα, σημείωσε ότι υπό τις παρούσες συνθήκες θα είναι δύσκολο να παίξει τον ισχυρό ρόλο του «ισορροπιστή» τόσο στην περιοχή αυτή όσο και στα Βαλκάνια, ένα ρόλο που είχε παίξει με επιτυχία για περισσότερο από μια δεκαετία, δημιουργώντας νέες γεωπολιτικές σταθερές. 

Ο κ. Christian Berger, Διευθυντής της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης της EE για θέματα Β. Αφρικής, Μέσης Ανατολής, Αραβικής Χερσονήσου, Ιράν και Ιράκ, υπογραμμίζοντας το ρόλο της Αραβικής Άνοιξης στις γεωστρατηγικές αλλαγές που έχουν επέλθει στην ευρύτερη περιοχή και το τέλος του «παναραβισμού» στη μορφή που ξέραμε ως τώρα, αναφέρθηκε στο σοβαρό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τα κράτη μέλη του ευρωπαϊκού Νότου, εξαιτίας των μεγάλων μεταναστευτικών ροών από τις ασταθείς περιοχές της Β. Αφρικής και της Μέσης Ανατολής. Επιπλέον, ιδιαίτερη αναφορά έκανε στη συνεχιζόμενη εμφύλια σύγκρουση στη Συρία, που έως τώρα έχει προκαλέσει τη μεγαλύτερη ανθρωπιστική καταστροφή στη νεώτερη ιστορία της περιοχής, καθώς και στις σχέσεις Κύπρου-Λιβάνου-Ισραήλ για τα αποθέματα υδρογονανθράκων στην θαλάσσια περιοχή.

 Με τη σειρά του, ο κ. Jamie Shea, Αναπληρωτής Βοηθός Γενικός Γραμματέας για θέματα ασφάλειας του ΝΑΤΟ, αναφέρθηκε στους δύο βασικούς συμμάχους του ΝΑΤΟ στην περιοχή της Αν. Μεσογείου, την Ελλάδα και την Τουρκία, ενώ τόνισε το ρόλο της Συμμαχίας στην αντιμετώπιση των υπαρχουσών προκλήσεων ασφάλειας που μπορεί να προκύψουν ως συνέπεια της "Αραβικής Άνοιξης" και τις δύσκολες σχέσεις Ισραήλ-Τουρκίας, αλλά και στην πρόληψη νέων πιθανών εστιών έντασης εξαιτίας των ενεργειακών πόρων της Μεσογείου, την οριοθέτηση των ΑΟΖ και τα δικαιώματα γεωτρήσεων. 

 Τέλος, ο Αντιπρόεδρος του ΕΛΚ για θέματα Εξωτερικών Υποθέσεων, κ. Ιωάννης Κασουλίδης, απαρίθμησε τρεις προκλήσεις ασφάλειας στην περιοχή. Αναφερόμενος αφενός στο «μεσανατολικό», εξέφρασε την απογοήτευσή του για την απουσία κοινής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ –που φάνηκε εντονότερα με αφορμή την ψηφοφορία στον ΟΗΕ σχετικά με το θέμα της Παλαιστίνης. Σχολιάζοντας την κατάσταση στη Συρία, που αποτελεί τη δεύτερη πρόκληση, ο κ. Κασουλίδης τόνισε, ότι η κρίση μπορεί να αποσταθεροποιήσει την Τουρκία και η εισροή των προσφύγων, να εξαπλωθεί στο Λίβανο και να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στην ήδη εύθραυστη κατάσταση στο Ιράκ. Τέλος, το Ιράν, η τρίτη πρόκληση, όντας στο σταυροδρόμι του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, εγείρει σοβαρά ερωτήματα σχετικά με την ασφάλεια για την ΕΕ και τον υπόλοιπο κόσμο, μέσω δημοσίων απειλών για τη σφράγιση του Στενού του Ορμούζ γεγονός που πολύ πιθανό να προκαλέσει ένα άλλο πόλεμο στον Περσικό Κόλπο.

 Ο κ. Κασουλίδης τόνισε ότι η Ε.Ε. θα πρέπει να χρησιμοποιεί όλα τα γεωπολιτικά μέσα που διαθέτει για να επηρεάζει τις εξελίξεις στην περιοχή, καταδεικνύοντας την σημασία του ρόλου της Ελλάδας και της Κύπρου, ως τις μόνες χώρες της Ε.Ε. που διαθέτουν γνώση για την περιοχή, μακρόχρονους δεσμούς με ανθρώπους και θεσμούς στην Αν. Μεσόγειο και, βέβαια, βρίσκονται γεωγραφικά στον χώρο αυτό.