Το ΥΠΕΚΑ ξηλώνει την περιβαλλοντική αδειοδότηση

Με το νέο νομοσχέδιο που καταθέτει αυτές τις ημέρες στη Βουλή το Υπουργείο Περιβάλλοντος επιφέρει ένα διπλό χτύπημα στο φυσικό περιβάλλον της χώρας: τακτοποιεί και ουσιαστικά νομιμοποιεί την αυθαίρετη δόμηση και ταυτόχρονα, στο ίδιο σχέδιο, ξηλώνει την περιβαλλοντική αδειοδότηση, το κρισιμότερο εργαλείο για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.

Χρησιμοποιώντας ως αφορμή τη γνωστή αδυναμία των αποδυναμωμένων δημόσιων υπηρεσιών να εξετάσουν έγκαιρα και σωστά τους φακέλους με τις Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, η ηγεσία του Υπουργείου ακυρώνει στην πράξη κάθε διαδικασία δημόσιου ελέγχου των έργων και των δραστηριοτήτων. Έτσι, τα 2/3 από αυτά, ανάμεσά τους και έργα με σημαντικές και ιδιαίτερες επιπτώσεις, όπως δασικοί δρόμοι, μεγάλα έργα άδρευσης και ύδρευσης, αποστραγγιστικά έργα, αμμοληψίες, γήπεδα, εμπορικά κέντρα, καθώς και πλήθος βιομηχανικών εγκαταστάσεων, θα απαλλαγούν από κάθε υποχρέωση αδειοδότησης. Ο νόμος μάλιστα τίθεται προς έγκριση χωρίς να συνοδεύεται ούτε από την ακριβή κατηγοριοποίηση των έργων, ούτε από τις οριζόντιες Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις που θα πρέπει να τηρούν τα έργα
που θα απαλλαγούν από τη διαδικασία ξεχωριστής αδειοδότησης.

Ταυτόχρονα, καταργείται και το στάδιο της προκαταρκτικής αξιολόγησης, χωρίς να υποκαθίσταται από καμιά άλλη διαδικασία ενημέρωσης του κοινού και των αρμόδιων αρχών και εξέτασης των εναλλακτικών λύσεων. Η σημαντικότερη όμως ανατροπή που φέρνει το νομοσχέδιο είναι η εκχώρηση της διαδικασίας αξιολόγησης των Μελετών και έκδοσης των αποφάσεων Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων σε ιδιωτικά μελετητικά γραφεία. Έτσι, ακόμα και η διαδικασία ελέγχου, πέρα από τη σύνταξη περνά στους ιδιώτες και αναιρείται κάθε έννοια δημόσιου ελέγχου.

Στην ΚΑΛΛΙΣΤΩ πιστεύουμε όμως ότι η σημαντικότερη αναγκαία αλλαγή της πολιτικής της περιβαλλοντικής αδειοδότησης στη χώρα μας είναι η αποκατάσταση της αξιοπιστίας της. Σήμερα, όλοι ξέρουν ότι ο «ελεγκτής», δηλαδή ο μελετητής που συντάσσει τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, επιλέγεται, αμείβεται και άρα εξαρτάται από τον «ελεγχόμενο», τον ανάδοχο του έργου ή της δραστηριότητας. Αυτή η σχέση εξάρτησης αναιρεί την αξιοπιστία των Μελετών, οι οποίες αποτελούν και τη βάση κάθε διαδικασίας αξιολόγησης και εκτίμησης. Οι Μελέτες αυτές στοιβάζονται σε υπηρεσίες που συνήθως δεν διαθέτουν τον απαραίτητο αριθμό κατάλληλων επιστημόνων που θα μπορέσουν να τις κρίνουν επαρκώς, και έτσι εγκρίνονται μαζικά, χωρίς ικανοποιητικό έλεγχο.

Αντί λοιπόν το Υπουργείο να ανατρέψει αυτή την κατάσταση, εντείνοντας τους ελέγχους, βρίσκοντας τρόπους να μεσολαβεί και να εγγυάται την ανεξαρτησία των Μελετών και ενισχύοντας τις υπηρεσίες, κάνει ακριβώς το αντίθετο: πέρα από την εκπόνηση, αναθέτει τώρα σε ιδιώτες μελετητές και την αξιολόγηση των ΜΠΕ, ακόμα και τη σύνταξη της απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων. Τελικά, ως περιβαλλοντική οργάνωση δεν μπορούμε παρά να εκφράσουμε την πλήρη διαφωνία μας με το προτεινόμενο νομοσχέδιο και να καλέσουμε τη Βουλή και την κοινωνία να το καταδικάσουν. Η προστασία του περιβάλλοντος ως κοινό, δημόσιο αγαθό δεν μπορεί να θεωρείται εμπόδιο σε μία ανάπτυξη που θα αφορά το σύνολο της κοινωνίας. Σε αυτή την κατεύθυνση, και με αφορμή την κατάθεση του Νομοσχεδίου, θέτουμε προς συζήτηση και τις δικές μας ενδεικτικές προτάσεις, τις οποίες έχουμε καταθέσει και στην ηγεσία του ΥΠΕΚΑ. Τις προτάσεις της Καλλιστώς μπορείτε να διαβάσετε αναλυτικά στην ιστοσελίδα της ΚΑΛΛΙΣΤΩΣ στην παρακάτω διεύθυνση http://www.callisto.gr/neaByArticle.php?id=197.