Τι καθόμαστε και συζητάμε ;

του Β. Μπαλάφα

Μετά τις εκλογές της 6ης Μαΐου πίστευα ότι ως πολίτες θα γινόμασταν λίγο πιο «πονηρεμένοι» απέναντι σε όσα μας σερβίρονται γενικώς, από όλες τις πλευρές και από κάθε «πλανόδιο» οικονομικό αναλυτή, ινστρούχτορα της πτώχευσης ή αυτοσχέδιο ιεροκήρυκα του μηδενισμού και του χάους. Πίστευα ότι όλο και περισσότεροι πολίτες θα έμπαιναν στη διαδικασία να μελετήσουν, να αναζητήσουν πηγές και αναφορές, να ψάξουν ιστορικά προηγούμενα ή να διαμορφώσουν ένα ρεαλιστικό πλαίσιο συζήτησης και διαλόγου.

Είχα αυτή την πεποίθηση γιατί πιστεύω και αυτή τη φορά, όπως και την προηγούμενη, ότι οι πολίτες πρέπει να κατευθυνθούν στις κάλπες κατόπιν ενδελεχούς εξέτασης των δεδομένων και των όποιων συνεπειών των επιλογών τους. Όσο και να μιλήσει πλέον κάποιος, όσο και να γράψει, όσο και να «προπαγανδίσει» κάποια άποψη, τελικά ο καθένας θα αναλάβει μόνος την ευθύνη του την ώρα της κάλπης. Έχω πει πολλές φορές, και επιμένω, ότι το πολιτικό σύστημα της Ελλάδας επέλεξε να μεταθέσει στους Έλληνες πολίτες μια τεράστια ευθύνη που πρώτον δεν τους αναλογεί και δεύτερον δεν έχουν επαρκή πληροφόρηση και δεδομένα για να την αναλάβουν. Οι Έλληνες καλούνται εν μέσω μιας πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης και δυσχέρειας, για όσους βρίσκονται μέχρι τα 50 περίπου χρόνια τους, να πάρουν αποφάσεις που μπορούν να επιφέρουν συνέπειες που τις έχουν βιώσει μόνο πολύ μεγαλύτερες ηλικίες στην Ελλάδα.

Την ίδια ώρα οι πολίτες έρχονται αντιμέτωποι με μια άνευ προηγουμένου δημόσια αντιπαράθεση επιστημονικών απόψεων και σχολών, που μέχρι πρότινος

αντιμετώπιζαν μόνο όσοι ασχολούνταν με επιστημονικές δημοσιεύσεις (papers) σε επίπεδο μεταπτυχιακών ή διδακτορικών τίτλων σπουδών. Έρχονται αντιμέτωποι με τον κάθε επιστήμονα που βγαίνει στην τηλεόραση, στον τύπο ή στο διαδίκτυο, με ύφος αυθεντίας και ενίοτε υπό «καρδιναλικό» ναρκισσισμό ή αυτισμό, και διατυπώνει είτε την καθαρά προσωπική του άποψη, είτε τη θεωρία του που θα προσπαθήσει να διατυπώσει στο επόμενο επιστημονικό άρθρο του που θέλει να δημοσιεύσει σε κάποιο προσεχές οικονομικό forum ή συνέδριο.

Από την άλλη πλευρά, στα ίδια μέσα εμφανίζονται διάφοροι αυτόκλητοι, αυτοδίδακτοι ή ακόμα και «κατευθυνόμενοι» ιέρακες της όποιας ακραίας άποψης και μπουρδολογούν, παριστάνοντας τους νοσταλγούς της «UNRRA» (United Nations Relief and Rehabilitation Administration), θέλοντας να πείσουν τους Έλληνες πολίτες να στραφούν σε μια εκδοχή κλειστής οικονομίας που δεν έχει εμφανιστεί πουθενά αλλού στον πλανήτη στη σύγχρονη εποχή και που δεν μπορεί να εφαρμοστεί αν δεν επιβληθεί κάποιου είδους ολοκληρωτικό καθεστώς.

Αυτοί οι άνθρωποι, αφαιρώντας από το συλλογισμό τους τις ακραία αρνητικές εκφάνσεις ενός τέτοιου ενδεχομένου, ευαγγελίζονται ως παράδεισο το σενάριο της λεγόμενης «λαϊκής άτοκης δραχμής», σενάριο που εμφανίστηκε στο δημόσιο διάλογο σχεδόν αμέσως μετά τη διαφαινόμενη πανευρωπαϊκά αδιέξοδη πρόταση που επιχείρησε να προτάξει ο ΣΥΡΙΖΑ και αναγκάζεται σταδιακά να διαφοροποιήσει, αντιλαμβανόμενος ότι οδηγεί σε βήμα προς την ελεύθερη πτώση. Δεν λέω ότι οι άνθρωποι αυτοί ανήκουν στον πυρήνα του ΣΥΡΙΖΑ, αποτελούν όμως εν δυνάμει ή ήδη ψηφοφόρους του, ή παράγοντες που επιχειρούν μέσω αυτού να επιβάλουν τις ζοφερές και σκοταδιστικές σκέψεις τους. Εκεί, δηλαδή, που ο ΣΥΡΙΖΑ είχε τις γνωστές συνιστώσες του, έχει αποκτήσει πλέον και μια ομάδα προσκολλούμενων που προσπαθούν να τον παρασύρουν στις ανεδαφικές τους επιδιώξεις, χρησιμοποιώντας τα γνωστά δικανικά τους επιχειρήματα και προπαγανδίζουν ανερυθρίαστα, ουτοπικά σενάρια για τα οποία είμαι βέβαιος ότι κάποια στιγμή θα αποκαλυφθούν και τα ελατήριά τους, απλά ίσως τότε να είναι αργά.

Παράλληλα, υπάρχει μια ομάδα επαγγελματιών που εμφορείται από τις ίδιες ιδέες και τις διαλαλεί φορώντας τους μανδύες της σοβαροφάνειας, του «έγκριτου», του αντισυμβατικού, του αριστερίστικου ακτιβισμού, της επιστημοσύνης, των κενών λεκτικών ακροβατικών που εκστομίζουν, καθήμενοι στην ακριβή καρέκλα του επαγγελματικού τους γραφείου για το οποίο πληρώνουν και ένα παχύ ενοίκιο.

Αυτή η μερίδα προσδοκά, φανερά πια, σε αύξηση της πελατείας της με κάθε τρόπο. Σκεφτείτε απλώς ένα περιβάλλον μέσα στο οποίο εργαζόμενοι θα ψάχνουν να βρουν το δίκιο τους συνεχώς στα δικαστήρια, φτάνοντας ακόμα και μέχρι τα ευρωπαϊκά δικαστήρια (15 – 20 χρόνια δικαστικό αγώνα), σκεφτείτε κόσμο που θα τρέχει να φτιάχνει συμβόλαια για να πουλάει την περιουσία των γονιών και των παππούδων του προκειμένου να ζήσει τα παιδιά του, σκεφτείτε δουλειά στις προσημειώσεις και στα υποθηκοφυλακεία, αναλογιστείτε υπερασπιστές «πακέτων» απολυμένων με το αζημίωτο βέβαια, σκεφτείτε δικαστικές διαμάχες σχετικά με την αμφισβήτηση αξιών που θα προκύψουν από μια πιθανή μετάβαση σε ένα εθνικό νόμισμα ή ακόμα χειρότερα σε «λαϊκό άτοκο νόμισμα», σκεφτείτε μια ολόκληρη βιομηχανία αγωγών, ασφαλιστικών μέτρων ή ακόμα και απλών καταγγελιών που θα προκύψουν μέσα σε ένα περιβάλλον που θα καταρρέουν τα πάντα. Εδώ ήδη είμαστε μια χώρα που την χαρακτηρίζουμε «ελαχίστως ευνομούμενη» και στα ελληνικά δικαστήρια γίνεται της κακομοίρας, φανταστείτε τι θα γίνεται σε ένα τέτοιο εφιαλτικό σενάριο. Μιλάμε για πολλή και εξασφαλισμένη δουλίτσα. Τονίζω ότι μιλώ για μερίδα και όχι για σύνολο.

Μπροστά σε όλα αυτά στέκονται σήμερα οι πολίτες απηυδισμένοι και απεγνωσμένοι, αναζητώντας μια ελπίδα, μια χαραμάδα από την οποία να μπορούν να δουν λίγο φως. Βλέπουν και ακούν όλους αυτούς και νομίζουν ότι όλα είναι απλά, λογικά και έχουν πίσω τους αγνές προθέσεις. Δυστυχώς όμως δεν είναι έτσι τα πράγματα και δεν είναι τίποτα απλό και μονοσήμαντο. Κουράστηκε όμως ο κόσμος πια και είναι έτοιμος να κάνει ακόμα και ακραίες επιλογές, ειδικά όταν του τις παρουσιάζουν σαν κάτι σχεδόν ιδανικό.

Ποιος μπορεί και δικαιούται σήμερα να διακηρύττει σύστημα κλειστού οικονομικού κύκλου τη στιγμή που η Β.Κορέα δέχεται αμερικάνικη βοήθεια για να σιτίσει τον πληθυσμό της ; Ποιος έχει το δικαίωμα να παρασύρει το λαό σε μια τέτοια επιλογή και να αναλάβει την ευθύνη ; Τουλάχιστον ας πει την αλήθεια. Ότι αυτά τα πράγματα για να δουλέψουν χρειάζονται ολοκληρωτισμό. Ας πει τουλάχιστον αυτό.

Όλα αυτά βέβαια αποτελούν συζητήσεις εσωτερικής κατανάλωσης γιατί «έξω» τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά και αυτό έχει πια αποδειχθεί. Η αλήθεια είναι ότι ο λαός καλείται να αναλάβει μια ευθύνη μεγαλύτερη από αυτή που του αναλογεί. Οι περιστάσεις όμως και το "αιμορροφιλικό" πολιτικό σύστημα τον οδηγούν σε μια κομβική, ιστορική επιλογή. Ο καθένας θα αναλάβει τις ευθύνες του. Μερικοί νομίζουν ότι πάντα κάτι θα γίνεται και θα σώνεται η κατάσταση. Κάνουν λάθος. Εδώ η φάση δεν είναι όπως στα αεροπλάνα που ο καθένας έχει το δικό του αλεξίπτωτο. Μακάρι εκείνοι που ευαγγελίζονται την ελεύθερη πτώση να είναι τόσο μάγκες που την ώρα εκείνη θα δώσουν το δικό τους αλεξίπτωτο για να σωθεί ο διπλανός τους. Μακάρι.