Σάββατο 20 Αυγούστου 2011

Ο αμερικανικός εφιάλτης

Η επανάληψη του δράματος στον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό του 2012 δείχνει το βαθμό πόλωσης του αμερικανικού πολιτικού συστήματος και ακραίας ιδεολογικοποίησης· ιδιαίτερα μετά τις επιτυχίες του Tea Party στις ενδιάμεσες εκλογές του Νοεμβρίου 2010. Η προσπάθεια της αμερικανικής ομοσπονδιακής κυβέρνησης να αποφύγει την παύση λειτουργίας την τελευταία στιγμή μετά από συμβιβασμό ανάμεσα στους Δημοκρατικούς και τους Ρεπουμπλικάνους στο Κογκρέσο δε σημαίνει ότι αυτό το επεισόδιο δε θα επαναληφθεί στο εγγύς μέλλον. Η προσωρινή συμφωνία για περικοπές $ 38 δισ. μπορεί να ακυρωθεί αν οι δύο πλευρές δε συμφωνήσουν στους τομείς απ’ όπου θα περικοπούν οι δαπάνες.

Για παράδειγμα, οι Δημοκρατικοί θα ήθελαν να καταργήσουν φοροαπαλλαγές στα μεσαία και, ιδιαίτερα, στα υψηλά εισοδήματα ενώ οι Ρεπουμπλικάνοι θα ήθελαν να περιορίσουν το ρόλο του κράτους. Το τεράστιο χρέος των ΗΠΑ (ανέρχεται στα $14,3 τρισ.) καθιστά επείγουσα την εφαρμογή γενναίων περικοπών ώστε η αμερικανική οικονομία να μη βρεθεί σε μια παγίδα χρέους χωρίς επιστροφή.
Το πρόβλημα συλλογής φόρων δεν είναι, φαίνεται, μόνο ελληνικό φαινόμενο. Η δημιουργική λογιστική στις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις επέτρεψε, για παράδειγμα, στην General Electric να πραγματοποιήσει κέρδη $ 5,1 δισ. μόνο στις ΗΠΑ και αντί να πληρώσει φόρο, διεκδίκησε επιστροφή φόρου $ 3,2 δισ. (εδώ).

Ενδεχόμενη αποτυχία μόνιμης συμφωνίας για τη μείωση του αμερικανικού χρέους τώρα δε σημαίνει ότι το πρόβλημα θα μπορέσει να επιλυθεί στο μέλλον, μετά τις προεδρικές εκλογές του 2012. Στο κύριο άρθρο των Financial Times στις 14 Απριλίου αναφέρεται πως και τα δύο κόμματα θα προτιμούσαν να φτάσουν στις εκλογές του 2012 με ανοικτό το ζήτημα ώστε οι εκλογείς να δώσουν τη λύση. Οι επισημάνσεις του άρθρου κινούνται σε δύο κατευθύνσεις: λόγω συνταγματικών ρυθμίσεων η λύση δεν μπορεί να δοθεί από τους εκλογείς και η επίλυση του προβλήματος του χρέους το 2013 δε θα είναι ευκολότερη από την επίλυσή του τώρα. Από την άλλη, οι αγορές δεν μπορούν να περιμένουν 18 μήνες μέχρι να αποφασίσουν οι Αμερικανοί πολιτικοί να λάβουν συγκεκριμένα και απτά μέτρα.

Πού μπορούν να φτάσουν τα δύο στρατόπεδα για να επιλύσουν τα προβλήματα του χρέους φαίνεται στο πολιτειακό επίπεδο με την προσπάθεια του κυβερνήτη της πολιτείας του Wisconsin, Scott Walker να αποδυναμώσει τα συνδικάτα του δημόσιου τομέα ώστε να περάσει τις ρυθμίσεις για τη μείωση του χρέους κατά $30 εκ. την επόμενη χρονιά διασώζοντας παράλληλα 1500 θέσεις εργασίας στην πολιτειακή κυβέρνηση. Η παρενέργεια αυτής της πολιτικής θα είναι η αποδυνάμωση του Δημοκρατικού Κόμματος στη συγκεκριμένη πολιτεία και η βελτίωση των πιθανοτήτων των Ρεπουμπλικάνων να κερδίσουν το Wisconsin στις επερχόμενες προεδρικές εκλογές (εδώ).

Επιπλέον, η απόφαση του Αμερικανού προέδρου να δηλώσει πως θα διεκδικήσει ανανέωση της θητείας του στις εκλογές του 2012 σίγουρα δεν βοηθά το κλίμα ανάμεσα στα δύο κόμματα. Η ομιλία του για τον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό στις 13 Απριλίου και η επίθεσή του στο σχέδιο προϋπολογισμού του Ρεπουμπλικανικού κόμματος αποτέλεσε την έναρξη της προεκλογικής μάχης ανάμεσα στους δύο προεδρικούς υποψηφίους εκ των οποίων γνωρίζουμε τον έναν. Η πρόταση των Ρεπουμπλικάνων για τον προϋπολογισμό που κατέθεσε ο γερουσιαστής Paul Ryan αφαίρεσε την πρωτοβουλία από τον Αμερικανό πρόεδρο ο οποίος αυτό που έπραξε ήταν να απαντήσει στο πρόγραμμα των Ρεπουμπλικάνων, οι οποίοι πρόλαβαν κι έθεσαν την ημερήσια διάταξη.

Η σύγκρουση των δύο κομμάτων σε θέματα αρχών οικονομικής πολιτικής μπορεί να διευκολύνει τους ψηφοφόρους να κάνουν τις επιλογές τους το 2012 καθυστερώντας την λήψη αποφάσεων για την πορεία του αμερικανικού χρέους. Η πρώτη προειδοποιητική βολή δόθηκε στις 18 Απριλίου 2011 από την Standard & Poor’s με την μεταβολή της προοπτικής της αμερικανικής οικονομίας από «σταθερή» σε «αρνητική» ρίχνοντας λάδι στη φωτιά και δημιουργώντας αμφιβολίες για τη δυνατότητα του δολαρίου να συνεχίσει να παίζει τον ρόλο του παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος. Αυτό θα δυσχέραινε τις προσπάθειες της αμερικανικής κυβέρνησης να αναθερμάνει την οικονομία διότι η αγορά ομολόγων από την εγχώρια και διεθνή αγορά αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη συνέχιση της επεκτατικής οικονομικής πολιτικής.



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου