Ο Βενιζέλος απαντά στον Βενιζέλο

του Β.Μπαλάφα

Μετά τις εσωκομματικές διαδικασίες στο ΠΑΣΟΚ, η περίοδος Παπανδρέου κλείνει για το κόμμα. Για την Ελλάδα, η περίοδος αυτή θα περάσει αρκετός καιρός μέχρι να κλείσει, καθώς ο Παπανδρέου μόλις ξεκινά να μπαίνει στη βάσανο της ιστορίας για να αποτιμηθεί οριστικά τόσο η Προεδρία του στο ΠΑΣΟΚ, όσο και η παρουσία του στο τιμόνι της χώρας. 

Νέος Πρόεδρος στο ΠΑΣΟΚ ανέλαβε ήδη ο μέχρι πρότινος υπουργός Οικονομικών, κ. Βενιζέλος, δεινός ρήτορας και άνθρωπος με πείσμα, αν αναλογιστεί κανείς ότι επέμεινε στο στόχο του και εν τέλει τον ικανοποίησε, παρά τα όσα συνέβησαν την προηγούμενη φορά που διεκδίκησε την προεδρία του ΠΑΣΟΚ. Τώρα καλείται να οδηγήσει την παράταξή του στις επερχόμενες εκλογές και εκ των πραγμάτων θα κινηθεί σε πιο «κομματικά» νερά απ’ ότι μας είχε συνηθίσει τον τελευταίο καιρό. 

Η πρώτη του ομιλία στην κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος ήταν σαφώς προεκλογική και επιχείρησε να δώσει το προσωπικό του στίγμα ως επικεφαλής. Με το κλείσιμο της ομιλίας του καθόρισε τη «γραμμή» με την οποία θα διεκδικήσει την ψήφο των Ελλήνων. «Κάποιοι ζητούν
μια αυτοδύναμη Κυβέρνηση, εμείς ζητούμε μια αυτοδύναμη Ελλάδα» είπε στο τέλος ο Βενιζέλος, θεμελιώνοντας την προεκλογική του τακτική και καθορίζοντας το επικοινωνιακό μότο που θα χρησιμοποιηθεί. Προφανώς αναφέρεται στη ΝΔ και τη δεδηλωμένη επιδίωξή της για αυτοδυναμία στις εκλογές που έρχονται. Ψέγει την επιδίωξη αυτή και κατά κάποιο τρόπο την υποβαθμίζει, την υποτιμά ακόμα και ως επιθυμία, ως στρατηγική επιλογή.  

Ο Βενιζέλος με αυτή του τη φράση δείχνει συνεπής στην παραδοσιακή πολιτική επικοινωνία του ΠΑΣΟΚ, εκείνη που θεωρεί μόνο τους ψηφοφόρους της παράταξης αυτής «δημοκράτες», μόνο αυτούς «προοδευτικούς», μόνο αυτούς «μεταρρυθμιστές», μόνο αυτούς «εκσυγχρονιστές», μόνο αυτούς οραματιστές μιας «αυτοδύναμης Ελλάδας».  

Είναι όμως συνεπής στον εαυτό του και στον ίδιο του τον πολιτικό λόγο ; Έχει ο ίδιος τόσο μεγάλη αποστροφή στην αυτοδυναμία, όσο εμφανίζεται με τη φράση του αυτή ; Ας απαντήσει ο ίδιος : 

Στις 27/5/2007, στην «Ελευθεροτυπία» έλεγε ότι «Οι «μεγάλοι συνασπισμοί» είναι μεταβατικές καταστάσεις ανάγκης, που αλλοιώνουν θεμελιώδεις παραδοχές της σύγχρονης κοινοβουλευτικής δημοκρατίας στην οποία η διάκριση μεταξύ κυβερνητικής πλειοψηφίας και αντιπολιτευόμενης μειοψηφίας είναι εγγύηση θεσμικής ισορροπίας, αλλά και διαφάνειας. Εγγύηση υπέρ των ίδιων των πολιτών.». 

Στις 2/7/2007, στο «Έθνος» έλεγε ότι «Είμαι υπέρ των καθαρών λύσεων που μπορεί να τις παρακολουθεί και να τις ελέγχει ο πολίτης, χωρίς παρασκηνιακές και αδιαφανείς συνεννοήσεις. Είμαι συνεπώς υπέρ των αυτοδύναμων κοινοβουλευτικών πλειοψηφιών, που έχουν στη συνέχεια την ικανότητα και τη φρόνηση να διαμορφώσουν πολύ ευρύτερες κοινωνικές και πολιτικές συναινέσεις.». 

Στις 6/10/2008, στα «Νέα» έλεγε ότι «Η στόχευση της αυτοδυναμίας είναι ούτως ή άλλως βασική προϋπόθεση για την κατάκτηση της πρώτης θέσης που επιτρέπει σ’ ένα κόμμα εξουσίας να αποκτήσει την πρωτοβουλία των πολιτικών και θεσμικών κινήσεων στο μετεκλογικό σκηνικό.». 

Στις 6/12/2008, στην «Ελευθεροτυπία» έλεγε ότι «Θεωρώ συνεπώς ότι είναι όχι μόνο θεμιτός, αλλά και αναγκαίος στόχος για το ΠΑΣΟΚ η κοινοβουλευτική αυτοδυναμία ως εγγύηση πολιτικής σταθερότητας και προγραμματικής σαφήνειας, αλλά και ως βάση για τη διαμόρφωση των ευρύτερων κοινωνικών και πολιτικών συνεργασιών που είναι αναγκαίες για να κυβερνηθεί με άλλο δημόσιο ήθος και με πολιτική αποτελεσματικότητα ο τόπος.». 

Στις 5/9/2009 στο «Ράδιο Θεσσαλονίκη» έλεγε ότι «Άρα δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η πρώτη προτίμηση του ΠΑΣΟΚ, ο στόχος, είναι η αυτοδύναμη πλειοψηφία. Ο πολίτης την επομένη ημέρα θέλει να έχει μια κυβέρνηση που αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και ευθύνες και όχι μια αόριστη κατάσταση διαπραγματεύσεων, διαβουλεύσεων και ανταλλαγών κομματικών θέσεων και πυρών.» 

Στις 6/9/2009 στο «Έθνος» έλεγε ότι «Η αυτοδυναμία είναι αριθμητικά και πολιτικά απολύτως εφικτή. Την επομένη των εκλογών οι πολίτες δεν θέλουν αβεβαιότητα και διαβουλεύσεις, αλλά μια σταθερή κυβέρνηση ικανή να αναλάβει μεγάλες πρωτοβουλίες και να δώσει ρυθμό στη χώρα.». 

Στις 26/9/2009 στην «Ημερησία» έλεγε ότι «Θεωρώ ότι το ένστικτο και η ωριμότητα του λαού θα τον οδηγήσει σε μία επιλογή πολιτικής σταθερότητας και προγραμματικής καθαρότητας. Αλλά μιλάμε για μία νέου τύπου αυτοδυναμία, όχι αυτάρεσκη αλλά έτοιμη να οργανώσει τις αναγκαίες εθνικές συναινέσεις και τις αναγκαίες κοινωνικές συμφωνίες για να γίνουν οι αλλαγές που απαιτούνται.». 

Στις 27/9/2009 στον «Αγγελιοφόρο» έλεγε ότι «Όπως έχω πει κατ’ επανάληψη, το ΠΑΣΟΚ επιδιώκει και θα κατακτήσει την αυτοδύναμη κοινοβουλευτική πλειοψηφία, αλλά η αυτοδυναμία αυτή θα είναι «νέου τύπου».». 

Στις 30/9/2009 στη «Νίκη» έλεγε ότι «Μία συγκυβέρνηση των δύο μεγάλων κομμάτων αλλοιώνει τα δεδομένα ενός σύγχρονου, δημοκρατικού κοινοβουλευτικού συστήματος διακυβέρνησης. Καταργεί τη διάκριση μεταξύ κυβερνητικής πλειοψηφίας και αντιπολιτευόμενης μειοψηφίας, ακυρώνει τη λειτουργία των θεσμικών αντιβάρων που είναι αναγκαία για τη διασφάλιση της διαφάνειας, ενισχύει τον κομματισμό στο κράτος και ενθαρρύνει μία μαξιμαλιστική και ανέξοδη αντιπολίτευση εκ μέρους των μικρών κομμάτων που έχουν, ούτως ή άλλως, μέτωπο με τον «δικομματισμό».». 

Την 1η/10/2009 στα «Νέα» έλεγε ότι «Τώρα η αυτοδυναμία είναι η εγγύηση της σταθερότητας και της προγραμματικής σαφήνειας, αλλά επιπλέον η βάση για την οικοδόμηση μεγάλων εθνικών συναινέσεων και μεγάλων κοινωνικών συμφωνιών, προκειμένου να επιτυγχάνεται η ευρύτερη δυνατή στήριξη των πρωτοβουλιών που οφείλει να πάρει μια νέα κυβέρνηση.». 

Νομίζω ότι δεν χρειάζεται να γράψει κανείς τίποτα παραπάνω. Τις απαντήσεις τις έχει δώσει ο ίδιος ο Βενιζέλος στον εαυτό του και μάλιστα αποστομωτικά. Ας ξαναπροσπαθήσουν να μιλήσουν λίγο περισσότερο οι δυό τους και ίσως καταφέρουν να συναντηθούν … Όλα τα αποσπάσματα που μνημονεύτηκαν σε αυτό το άρθρο είναι διαθέσιμα στην προσωπική ιστοσελίδα του κ. Βενιζέλου.  

Άλλα νοιάζουν την κοινωνία 

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Βενιζέλος παρουσιάζει εντυπωσιακή ανακολουθία λόγων και πολλές φορές πράξεων «κατά τας ανάγκας και κατά τας συνθήκας». Ενίοτε, επειδή είναι πολύ καλός χειριστής του προφορικού λόγου, καταφέρνει να λέει κάτι, χωρίς στην ουσία να λέει τίποτα. Χαρακτηριστικό τέτοιο παράδειγμα είναι η φράση του στις 15 Μαρτίου 2012 κατά τη συνέντευξη τύπου που παραχώρησε. «Οι εξελίξεις στην πολιτική είναι γεωμετρικές, δεν είναι γραμμικές» απάντησε σε ερώτηση δημοσιογράφου και τον οδήγησε σε εγκεφαλικό αδιέξοδο προσπαθώντας να καταλάβει τι του είπε. Είμαι σίγουρος ότι ακόμα δεν έχει καταφέρει να συνέλθει και για πολύ καιρό ακόμα θα προσπαθεί να αποκρυπτογραφήσει το κρυμμένο μήνυμα του νέου προέδρου του ΠΑΣΟΚ. 

Ο Βενιζέλος λοιπόν, έχοντας πάντα ως άποψη το ότι μόνο οι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ είναι «πατριώτες» και νοιάζονται για την «αυτοδύναμη Ελλάδα», δεν ορίζει απλά το πασοκικόν ως εθνικό, αλλά μεταφέρει και τα προβλήματα του ΠΑΣΟΚ στην όλη διαδικασία ανάκαμψης της πατρίδας. Θεωρεί δηλαδή ότι η ίαση του ΠΑΣΟΚ είναι συνώνυμη με την ίαση της χώρας. Ευθυγραμμίζει το κόμμα με τη χώρα, ορίζοντας μάλιστα μια σχέση αλληλεξάρτησης, συμπληρωματική και εξόχως αλληλένδετη. Αν το ΠΑΣΟΚ δεν ανακάμψει, δεν μπορεί να ανακάμψει και η Ελλάδα. Αυτά μας είπε εν ολίγοις. 

Για να καταλήξει στη διατύπωση αυτή ο Βενιζέλος δεν κοίταξε καν γύρω του, δίπλα του. Δεν το συνηθίζει κιόλας, μιας και η ματιά του είναι πάντα ευθεία, ποτέ το κεφάλι δεν γυρνά ξεχωριστά από τον κορμό του. Ακόμα και όταν χειροκροτεί, τα χέρια του είναι χαμηλά, σχεδόν στο ύψος της μέσης και οι παλάμες χτυπούν μαλακά η μια την άλλη, χωρίς σχεδόν καν να αποκολλώνται μεταξύ τους. Όλα αυτά είναι σαφή δείγματα και της αντίληψής του γενικότερα, της στάσης και της κοσμοθεωρίας του. 

Θα έπρεπε να κοιτάξει όμως λίγο γύρω του καλύτερα. Να δει ότι η κοινωνία είναι βάναυσα πληγωμένη από τους διπλανούς του. Απαξιώθηκε ολοκληρωτικά και οριζόντια. Όλοι είναι «κοπρίτες», άλλοι είναι «κλέφτες», άλλοι είναι «τεμπέληδες», άλλοι είναι «μαϊμού λήπτες προνοιακών επιδομάτων». Η αδυναμία των διπλανών του και του ιδίου να ξεχωρίσουν και να αναδείξουν πραγματικά τους παρασιτικούς ενός συστήματος που δημιούργησε κατά κύριο λόγο η δική του παράταξη, οδήγησε στη συνολική αποδόμηση και απαξίωση και καταρράκωσε το ηθικό όλων.

  Λοιπόν η κοινωνία ζητάει το πράγμα να πάει ανάποδα. Επειδή ακριβώς δεν είναι «όλοι ίδιοι», δεν θα πρέπει να κρύβονται οι επίορκοι και οι νταβέληδες πίσω από τη γενίκευση. Ας τους αναδείξουν, ας τους τιμωρήσουν, συμπεριλαμβάνοντας και το σινάφι του ο Βενιζέλος, εκείνο που με δικό του νόμο απαλλάσσει σχεδόν από οτιδήποτε θα διωκόταν ένας απλός πολίτης. Το πρόβλημα του ΠΑΣΟΚ ας το λύσει μόνος του, εσωτερικά ο νέος πρόεδρός του και ας αφήσει την Ελλάδα να προχωρήσει αδέσμευτη προς την ανάκαμψή της.