Καρότο με «χρυσό» μαστίγιο

H νέα ιδέα για την αντιμετώπιση της κρίσης στην ευρωζώνη ακούει στο όνομα «Ταμείο Εξυπηρέτησης Χρέους», προέρχεται από τους «σοφούς» της γερμανικής οικονομίας, αλλά προϋποθέτει να μπει ως ενέχυρο ο εθνικός πλούτος και να εκχωρηθεί η εθνική κυριαρχία των κρατών. Οπως εξήγησε στην Deutsche Welle o Βόλφγκανγκ Φραντς, επικεφαλής του «συμβουλίου σοφών», η ιδέα του ταμείου έχει ως εξής: Τα χρέη των κρατών-μελών που υπερβαίνουν το 60% του ΑΕΠ τους θα διοχετευτούν σε ένα ειδικό ταμείο κοινής ευθύνης και θα καλυφθούν με ένα είδος πανευρωπαϊκού ομολογιακού δανείου από τις διεθνείς αγορές. Η περίοδος αποπληρωμής θα φτάνει τα 20-25 χρόνια.

Το πλεονέκτημα αυτής της λύσης, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι ότι η λειτουργία του ταμείου θα είναι χρονικά και ποσοτικά περιορισμένη, οπότε οι πλουσιότερες χώρες της ευρωζώνης δεν θα την αντιμετωπίσουν ως κατάχρηση της αλληλεγγύης προς τις δημοσιονομικά απείθαρχες χώρες. Βεβαίως, οι ασφαλιστικές δικλίδες που θα απαιτηθούν για τη θέσπιση του ταμείου, είναι εξαιρετικά σκληρές.

Πρώτα από όλα, οι υπερχρεωμένες χώρες θα κληθούν να εκχωρήσουν τη δημοσιονομική αυτονομία τους σε υπερεθνικά ευρωπαϊκά όργανα. Επειτα, κάθε χώρα θα πρέπει να υιοθετήσει στο σύνταγμά της το φρένο χρέους. Τέλος, η αποπληρωμή του χρέους θα πρέπει να γίνει μακροπρόθεσμα από μία αύξηση των φορολογικών εσόδων σε εθνικό επίπεδο, με τα έσοδα να πηγαίνουν απευθείας στο Ταμείο Εξυπηρέτησης Χρέους.

Μία ακόμη δικλίδα, την οποία αναφέρει η Deutsche Welle

χαρακτηρίζοντάς τη διαμφισβητούμενη, είναι ότι, εάν δεν πληρώνει ο οφειλέτης, τότε θα χρειαστεί να παραχωρήσει στο Ταμείο για την αποπληρωμή του χρέους ένα από τα αποθέματα χρυσού που υπάρχουν στα θησαυροφυλάκια του. Γι' αυτόν τον λόγο, οι χώρες που θα συμμετέχουν στο Ταμείο θα έχουν προσφέρει ως ενέχυρο τα συναλλαγματικά αποθέματα που διαθέτουν, συμπεριλαμβανομένων των αποθεμάτων χρυσού.

Σύμφωνα με τους «σοφούς», εάν προχωρήσει αυτό το σχέδιο, τότε θα μειωθούν δραστικά τα επιτόκια δανεισμού, κάτι που θα έδινε ανάσα στους κρατικούς προϋπολογισμούς, ενώ οι υπερχρεωμένες χώρες θα αγοράσουν πολύτιμο χρόνο για να εφαρμόσουν τις απαραίτητες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.

Την ιδέα να χρησιμοποιηθούν τα κρατικά αποθέματα χρυσού για τη δημιουργία ενός ταμείου που θα εκδίδει ομόλογα υποστήριξε και ο πρώην Ιταλός πρωθυπουργός και πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ρομάνο Πρόντι, μαζί με τον οικονομολόγο Κουάντριο Κούρτσιο. «Στα αποθέματα χρυσού θα μπορούσαν να προστεθούν υποδομές: αγωγοί πετρελαίου, φυσικού αερίου, αυτοκινητόδρομοι. Με τον τρόπο αυτόν, όλοι θα δείξουν ότι δεν αστειεύονται» δήλωσε ο Πρόντι. Σύμφωνα με αυτή την ιδέα, το νέο Ταμείο θα διαθέτει 1 τρισ. ευρώ και τη δυνατότητα έκδοσης ομολόγων δεκαετούς διάρκειας με επιτόκιο 3%.