"Η Αγροτική Τράπεζα δεν ήταν βιώσιμη"

«Η Αγροτική Τράπεζα δεν ήταν βιώσιμη στη βάση μιας σειράς εποπτικών και επιχειρηματικών κριτηρίων και γι αυτό το λόγο η ανακεφαλαιοποίησή της δεν θα μπορούσε να γίνει με κεφάλαια του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ). Τα προβλήματά της ήταν συσσωρευμένα από χρόνια και δε δημιουργήθηκαν από το PSI. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων (stress tests), που διεξήγαγε η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή, κατατάχθηκε στην τελευταία θέση σε σύνολο 91 μεγάλων ευρωπαϊκών Τραπεζών. Η λύση που προκρίθηκε από τις εποπτικές αρχές έχει το μεγαλύτερο όφελος για το δημόσιο και την κοινωνία».

Αυτό ήταν το βασικό συμπέρασμα από τα όσα ανέφεραν για το θέμα της μεταβίβασης της Αγροτικής Τράπεζας στην Τράπεζα Πειραιώς, ο Υπουργός Οικονομικών Ι. Στουρνάρας και ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γ. Προβόπουλος, κατά την ενημέρωση που έκαναν στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής στην οποία προεδρεύει ο βουλευτής Θεσπρωτίας κ. Αντ. Μπέζας.

Ο Υπουργός Οικονομικών και ο Διοικητής της ΤτΕ δήλωσαν ότι αξιολογήθηκαν από την Τράπεζα της Ελλάδος τέσσερα εναλλακτικά σενάρια. Το κλείσιμο και η εκκαθάριση της Τράπεζας, η ανακεφαλαιοποίηση και η ριζική αναδιάρθρωσή της πέραν του μέχρι πρότινος εφαρμοζόμενου σχεδίου, η αναδιάρθρωσή της υπό καθεστώς μεταβατικού πιστωτικού ιδρύματος με στόχο την πώλησή της σε σύντομο χρονικό διάστημα και τέλος η μεταβίβαση των υγειών στοιχείων της Τράπεζας προς άλλη Τράπεζα, η οποία και τελικά επιλέχθηκε.

Η επιλογή της μεταβίβασης, σύμφωνα με την Τράπεζα

της Ελλάδος –η οποία είναι η μόνη αρμόδια εποπτική αρχή για τους χειρισμούς που γίνονται όταν μια Τράπεζα κρίνεται ως μη βιώσιμη- ήταν η καλύτερη λύση για τους εξής λόγους:

Πρώτον, γιατί αποτελεί μόνιμη και βιώσιμη λύση σε σύγκριση με την ίδρυση μεταβατικής Τράπεζας, όπου θα έπρεπε να βρεθεί σύντομα ιδιώτης αγοραστής. Δεύτερον, γιατί δεν απαιτείται μείωση του προσωπικού και του δικτύου, όπως θα συνέβαινε στην περίπτωση της μεταβατικής Τράπεζας. Εντελώς αντίθετα, η Τράπεζα Πειραιώς έχει δηλώσει ότι θα διατηρήσει στο σύνολό του το προσωπικό και το δίκτυο της Αγροτικής. Τρίτον, γιατί επιταχύνει τις εταιρικές συνέργειες και αναβαθμίζει την αποτελεσματικότητα του μεταβιβαζόμενου υγιούς τμήματος και επομένως τις υπηρεσίες προς τους πελάτες. Τέταρτον, γιατί υπάρχει μειωμένος κίνδυνος επιπρόσθετων αναγκών ανακεφαλαιοποίησης στο μέλλον, αφού εάν δεν βρισκόταν ενδιαφερόμενος επενδυτής για να αποκτήσει την μεταβατική Τράπεζα, η τελευταία θα χρειαζόταν νέα κεφάλαια από το Δημόσιο.

Από τη συζήτηση στην επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, ο Πρόεδρος της κ. Αντ. Μπέζας, για την ενημέρωση των καταθετών και των εργαζόμενων στην Τράπεζα, δήλωσε ότι προέκυψαν επίσης και τα ακόλουθα:

1) Το υγιές τμήμα της ΑΤΕ που μεταβιβάσθηκε στην Πειραιώς, περιλαμβάνει τα ενήμερα δάνεια (που αποτελούν το 80% του συνόλου των δανείων), τις καταθέσεις (για τις οποίες δεν υπάρχει κανένας απολύτως κίνδυνος), τις συμμετοχές του χρηματοπιστωτικού τομέα (πλην της ΑΤΕ Leasing), το χαρτοφυλάκιο τίτλων και τις υποχρεώσεις προς το ευρωσύστημα. Η Τράπεζα Πειραιώς έχει κεφαλαιοποιηθεί από το ΤΧΣ και επομένως μόνο κατ’ όνομα είναι ιδιωτική αφού επί της ουσίας βρίσκεται υπό κρατικό έλεγχο.

2) Οι συμμετοχές που δεν ανήκουν στον χρηματοπιστωτικό τομέα όπως η Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης και η Δωδώνη δεν μεταβιβάζονται στην Τράπεζα Πειραιώς, ούτε περιέρχονται στον εκκαθαριστή που έχει αναλάβει το μη υγιές τμήμα της Αγροτικής. Οι θυγατρικές αυτές θα αξιοποιηθούν από το δημόσιο ως περιουσιακό στοιχείο του ΤΑΥΠΕΔ. Το σχέδιο αναδιάρθρωσης της ΑΤΕ που είχε εγκριθεί και από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, προέβλεπε ρητά την απεμπλοκή της ΑΤΕ από τις μετοχές της που δεν ανήκουν στον χρηματοπιστωτικό τομέα όπως η Δωδώνη. Οι διαδικασίες που έχουν αποφασισθεί για τη Δωδώνη θα συνεχισθούν κανονικά και μέλημα της κυβέρνησης είναι να υπάρχει πλήρης διαφάνεια και να διασφαλισθεί η βιωσιμότητα και η περαιτέρω αναπτυξιακή πορεία της εταιρείας αφού έχει σημαντική συμβολή στην τοπική οικονομία.

3) Η υποθηκευμένη αγροτική γη που παραμένει στο μη υγιές τμήμα της Τράπεζας, δεν θα πάει στον εκκαθαριστή. Για τα μη ενήμερα δηλαδή αγροτικά δάνεια που έχουν ενέχυρο αγροτική γη, η κυβέρνηση (το Υπουργείο Οικονομικών με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης) θα καταθέσει σύντομα στη Βουλή ειδική νομοθετική διάταξη. Από την άλλη μεριά, οι πολλαπλάσιες εγγυήσεις που έχει πάρει μέχρι σήμερα η Αγροτική Τράπεζα σε σχέση με τα δάνεια που έχει δώσει, αποτελούν ένα τεράστιο κόστος για τους αγρότες και τους ιδιώτες δανειολήπτες και θα αντιμετωπισθούν επίσης με άλλη ειδική νομοθετική ρύθμιση ώστε να απελευθερωθεί αγροτική γη. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ τα μεταφερόμενα στην Πειραιώς ενήμερα δάνεια προς τους αγρότες είναι 1,8 δις, η αξία των εγγυήσεων σε γη είναι πολλαπλάσια αφού ξεπερνά τα 20 δις.

4) Η ΑΤΕ Leasing παρέμεινε στο δημόσιο και δεν μεταφέρθηκε στην Τράπεζα Πειραιώς γιατί αποτελεί μια εξαιρετικά προβληματική εταιρεία που κανείς δεν ενδιαφέρεται να αγοράσει καθώς το 75% του χαρτοφυλακίου της είναι μη εξυπηρετούμενα δάνεια.

5) Η μεταβίβαση μιας μη βιώσιμης Τράπεζας πρέπει να γίνεται σε συνθήκες εμπιστευτικότητας γιατί διαφορετικά θα προκληθεί πανικός στους καταθέτες με πολύ αρνητικές συνέπειες για την οικονομία και την κοινωνία (μαζική απόσυρση των καταθέσεων). Ο νόμος εξάλλου είναι απολύτως σαφής και κατοχυρώνει το απόρρητο της διαδικασίας προβλέποντας πολύ υψηλά πρόστιμα για τους παραβάτες. Για το λόγο αυτό, οι διαδικασίες σχετικά με τη μεταβίβαση της ΑΤΕ έγιναν με ταχύτητα και μυστικότητα, στα πλαίσια όμως της υφιστάμενης κοινοτικής και εθνικής νομοθεσίας και μετά τη συναίνεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.